چگونه آب مروارید تشخیص داده میشود؟
معاینه دقیق توسط چشم پزشک میتواند وجود و وسعت آب مروارید، همچنین هر گونه مشکل دیگری که باعث کاهش دید یا ناراحتی می شود را مشخص کند. ممکنست علل دیگری علاوه بر آب مروارید بویژه مشکلات پرده شبکیه و یا عصب بینایی باعث کاهش دید شود. چنانچه این مشکلات وجود داشته باشد، بعد از عمل آب مروارید ممکنست دید کامل به دست نیاید. در صورتیکه این مشکلات شدید باشد، حتی عمل آب مروارید نیز ممکنست باعث بهبود دید نشود. چشم پزشک میتواند به شما بگوید که چقدر احتمال دارد این مشکلات در چشم شما وجود داشته باشد.
آب مروارید با چه سرعتی ایجاد میشود؟
سرعت ایجاد آب مروارید نزد افراد مختلف فرق میکند و حتی ممکنست بین دو چشم نیز متفاوت باشد. اغلب آب مروارید هائی که با افزایش سن ایجاد میشوند در طی چند سال بتدریج بوجود می آیند. سایر آب مرواریدها بخصوص در افراد جوان و یا در بیماران مبتلا به بیماری قند ممکنست بسرعت و در طی چند ماه باعث کاهش دید شوند. بنابراین پیش بینی دقیق سرعت پیشرفت آب مروارید امکانپذیر نیست.
آب مروارید چگونه درمان میشود؟
تنها راه درمان آب مروارید جراحی است. بهر حال چنانچه علائم آب مروارید خفیف باشد تغییر نمره عینک ممکنست موقتا مشکلات شما را حل نماید. هیچگونه دارو، روش تغذیه، ورزش یا وسائل نوری وجود ندارد که باعث درمان یا جلوگیری از آب مروارید شوند. دوری از نور خورشید ممکن است به جلوگیری یا کند شدن پیشرفت آب مروارید کمک کند. عینکهای آفتابی که نور ماورا بنفش را جذب می کنند یا عینکهای طبی با یک پوشش ضد اشعه ماورا بنفش باعث حفاظت چشم می شوند.
چه موقع بایستی جراحی انجام شود؟
هنگامیکه آب مروارید بحدی باعث کاهش دید شود که مانع انجام فعالیتهای روزانه بشود. این عقیده که آب مروارید بایستی جهت عمل "رسیده" باشد درست نیست.
وقتی که آب مروارید ایجاد می شود عدسی چشم ضخیم و کدر می گردد. نور نمی تواند از آن به آسانی عبور کند و به این ترتیب باعث تاری دید می شود.
جراحی آب مروارید هنگامیکه نیازهای بینایی شما آن را ایجاب کند می تواند انجام شود. شما باید ببینید که آیا دید شما در حدی است که بدون هیچ ناراحتی کارتان را انجام دهید یا خیر؟ بدون خطر رانندگی کنید؟ آیا می توانید براحتی بخوانید و تلویزیون تماشا کنید؟ آیا شما می توانید فعالیتهای روزانه مثل پخت و پز، خرید، کارهای منزل، خوردن داروهایتان را بدون مشکل انجام دهید.
بر اساس مشکلاتتان، شما و چشم پزشکتان می توانید با هم تصمیم بگیرید که چه موقع جراحی لازم است.
انتظار شما از عمل آب مروارید چه باید باشد؟
سالانه بیش از دهها میلیون عمل آب مروارید در کشورهای پیشرفته جهان انجام می شود که حدود 95% این عمل ها بدون عارضه است. در کشور ما نیز سالانه بیش از 100,000 عمل آب مروارید با بهره گیری از روشهای مختلف انجام می شود.
در طی عمل آب مروارید که معمولاً با بی حسی موضعی انجام می شود، عدسی کدر از داخل چشم بیرون آورده می شود. در اغلب موارد بجای عدسی طبیعی یک عدسی یا لنز داخل چشمی دائمی قرار داده می شود. این لنز برای همیشه در چشم شما باقی می ماند و خراب یا فاسد نمی شود. چشم پزشک این جراحی ظریف را با میکروسکوپ و وسائل ظریف و تکنولوژی مدرن انجام می دهد. گذاشتن یا پیوند عدسی مصنوعی توسط جراح ورزیده عوارض بیشتری را به بیمار تحمیل نخواهد کرد بلکه باعث می شود دید بیمار بعد از عمل بسیار خوب باشد و به عینکهای ضخیم و سنگین که مشکلات فراوانی ایجاد می کنند نیازی نباشد.
در نزدیک به یک پنجم بیمارانیکه عمل آب مروارید می شوند کپسول طبیعی که نگهدارنده عدسی داخل چشمی است کدر می شود و جراحی لیزر برای باز کردن این کپسول کدر شده لازم است تا دید مجدداً بهبود یابد.
بعد از عمل آب مروارید شما می توانید تمامی کارهای خود بجز فعالیتهای سنگین را انجام دهید. شما بایستی قطره های تجویز شده توسط جراح را بدرستی و در موقع مقرر استفاده کنید. چندین ویزیت بعد از عمل برای کنترل کردن وضعیت بهبود چشم شما لازم است.
جراحی آب مروارید یک عمل بسیار موفقیت آمیز است. در بیش از 90% موارد دید بهبود می یابد مگر اینکه مشکلی در قرنیه، پرده چشم یا عصب چشم شما وجود داشته باشد. مهم است بدانید که ممکنست عوارض در طی عمل جراحی یا بعد از آن پیش بیاید که باعث کاهش دید شود.
نتیجه
آب مروارید علت شایع کاهش دید بخصوص در افراد مسن است اما قابل درمان می باشد. چشم پزشک علاوه بر اینکه می تواند به شما بگوید که آیا کاهش دید شما ناشی از آب مروارید است و یا علت دیگری دارد. در تصمیم گیری در مورد عمل جراحی نیز به شما کمک می کند.
| آب مروارید کاتاراکت عبارت است از تیره و کدر شدن عدسی چشمها . این حالت می تواند باعث مشکلات بینایی هنگام مطا لعه رانندگی و دیگر امور روزانه شود. شایع ترین نوع کاتاراکت عبارت است از کاتاراکت وابسته به سن. کاهش شفافیت عدسی چشم یک روند طبیعی در طول زمان است و به واسطه افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می کند تقریبا تمام افراد بالای 65سال به درجاتی از این بیماری مبتلا می شوند غالبا کاتاراکت پیشرفت تدریجی دارد و در آغاز مشکلات بینایی ایجاد نمی کند اما با افزایش کدورت عدسی مشکلات بینایی نیز آغاز می شود. علایم و نشانه ها کاتاراکت معمولا به آهستگی پیشرفت می کند و باعث درد نمی شود در ابتدا لکه های تیره روی عدسی چشم ممکن است خیلی کوچک باشد و فرد مبتلا هیچ اطلاعی از کاهش بینایی خود نداشته باشد. با گذشت زمان و با افزایش لکه های روی عدسی چشم و افزایش وسعت کدورت روی عدسی نور به طور مشخصی به شبکیه کمتر میرسد و برای بینایی فرد مشکلاتی پدید خواهد آورد. علایم و نشانه های کاتاراکت عبارتند از: · تیره و تار شدن بینایی چشم. · افزایش مشکلات بینایی در شب . · افزایش حساسیت چشم به نور. · دیدن هاله دور منبع نوری. · احتیاج بیشتر به نور هنگام مطالعه نسبت به گذشته . · تغییرات مکرر در شماره عینک و لنز چشمی. · از بین رفتن و کمرنگ شدن رنگها. · احساس دو بینی یا چند بینی در یک چشم. اگر فردی به این بیماری دچار شده باشد نور منتشر شده از یک لامپ روشنایی درخشان تر از حد معمول بوده و هاله های اطراف چراغ خودروها می تواند هنگام رانندگی برای فرد ناراحت کننده و خطرناک باشد. کاتاراکت معمولا نمی تواند تغییری در ظاهر چشم ایجاد کند درد ,قرمزی و خارش چشم می تواند علامت هایی از دیگر بیماری های چشم باشد. علت عدسی چشم پشت عنبیه و مردمک قرار گرفته است و به طور طبیعی نور پس از عبور از آن متمرکز شده و یک تصویر دقیق و شفاف در شبکیه چشم تشکیل میشود. در حقیقت عدسی و شبکیه چشم همانند لنز و فیلم دور بین عکاسی عمل می کنند. وجود هرگونه لکه و تیره شدن عدسی باعث پراکنده شدن نور می شود و از بوجود آمدن یک تصویر واضح توسط شبکیه چشم ممانعت می کند و در نتیجه بینایی چشم دچار اختلال می شود. با افزایش سن عدسی چشم انعطاف و شفافیت خود را از دست می دهد ساختمان عدسی چشم از آب و پروتئین تشکیل شده است ساختمان پروتئین های عدسی چشم به طور دقیق و منظمی قرار گرفته است و باعث شفافیت هرچه بیشتر عدسی می شود و نور را به طور دقیق از خود عبور می دهد. با افزایش سن در حقیقت ساختمان منظم پروتئین های عدسی چشم دچار اختلال می شود و با از هم گسیختگی این ساختمان پروتئینی لکه های تیره ای روی عدسی چشم به وجود می آید که با توسعه این لکه ها عدسی شفافیت خود را از دست می دهد و در عبور دادن دقیق نور ناتوان می شود. دانشمندان تا کنون دقیقا به علت این تغییرات ساختمانی عدسی چشم پی نبرده اند ولی سیگار کشیدن و در معرض نور خورشید قرار گرفتن را از عوامل دخیل در این روند می دانند. از طرفی فرسایش عمومی و از هم گسیختگی در اثر مرور زمان هم یکی از دلایل تغییر در پروتئین های عدسی چشم نامیده شده است. عوامل خطر ساز در تمام افراد احتمال ابتلا به بیماری کاتاراکت با افزایش سن وجود دارد همه افراد با لای 65 سال به درجاتی از این بیماری مبتلا می شوند اگرچه ممکن است اشکالی در بینایی آنها وجود نداشته باشد کاتاراکت در زنان نسبت به مردان شایع تر است و در افراد سیاهپوست نسبت به افراد سفید پوست بیشتر دیده می شود. عوامل دیگری که باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به کاتاراکت می شوند عبارتند از: · دیابت. · سابقه بیماری کاتاراکت در بستگان درجه اول و دوم. · سابقه جراحت یا بیماری های التهابی چشمی. · استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی (کورتیکو استروئیدها) · مصرف الکل . · بیش از حد در معرض نور خورشید قرار گرفتن. · سیگار کشیدن. درمان تنها درمان موثر برای بیماری کاتاراکت جراحی چشم برای تعویض عدسی از کار افتاده چشم با یک عدسی شفاف مصنوعی جدید است. کا تا راکت با دارو رژیم غذایی ورزشهای خاص یا استفاده از عینک بهبود پیدا نمی کند اما اگر فرد در مراحل ابتدایی بیماری باشد و هنوز زمان برای جراحی فرا نرسیده باشد می توانید به کمک اقدام های زیر در بهبود وضع بینایی خود تغییر ایجاد کنید: · اگر شما از عینک یا لنز تماسی استفاده می کنید با مشورت پزشک خود در تعیین نوع عینک یا لنز بیشتر دقت کنید. · هنگام مطالعه از عینک مخصوص مطالعه استفاده کنید. · هنگامی که در معرض آفتاب قرار می گیرید از عینکهای آفتابی با قابلیت جذب اشعه فرابنفش استفاده کنید. · رانندگی در شب را محدود کنید. این اقدام ها می تواند در یک مدت زمان مشخص تا فرا رسیدن عمل جراحی بهتر به بیما ر کمک می کند اما وقتی کاتاراکت پیشرفت کند و چشم های بیمار دچار مشکل شدید شوند و کاهش بینایی برای کارهای روزانه بیمار مشکل آفرین شود بیمار نیاز به جراحی پیدا می کند. جراحی کاتاراکت شایع تر ین جراحی افراد بالای 65 سال در آمریکاست. هر ساله بیش از 5/1 میلیون عمل جراحی کاتاراکت در آمریکا صورت می گیرد. این جراحی بسیار موفقیت آمیز بود و بیش از 95 درصد افرادی عمل جراحی کاتاراکت داشته اند بهبودی کامل پیدا می کنند و کیفیت زندگی آنها پس از عمل جراحی بهتر می شود. پیشگیرى بیشتر موارد کاتاراکت وابسته به سن است و در کل نمی توان از آن پرهیز کرد اما معاینات منظم چشم پزشکی بویژه در سنین بالا می تواند در تشخیص زود هنگام آن موثر باشد. با رعایت موارد زیر می توانید گامهایی در جهت آهسته شدن یا جلوگیری از پیشرفت کاتاراکت بردارید: · سیگار نکشید. · از یک رژیم غذایی مناسب شامل میوه و سبزیجات زیاد استفاده کنید. · تا آنجا که ممکن است در معرض نورشدید آفتاب قرار نگیرید. · اگر به بیماری دیابت یا دیگر بیماریهای مزمن مبتلا هستید درمان منظم و دقیق را فراموش نکنید. محققان هم اکنون در حال بررسی راههای دیگر جلوگیری و درمان بیماری کاتاراکت هستند. اگر شما به بیماری آب مروارید مبتلا هستید این شانس را دارید که با یک عمل جراحی ساده بهبودی کامل پیدا کنید البته اگر بیماری چشمی دیگری نداشته باشید . |
آب مروارید چیست ؟
به از بین رفتن شفافیت و کدر شدن عدسی چشم انسان، آب مروارید و در اصطلاح علمی آن کاتاراکت گفته می شود. که با عث کاهش بینائی می گردد.با افزایش سن احتمال این بیماری هم بالا می رود. آب مروارید می تواند مادر زادی یا اکتسابی باشد. آب مروارید مادر زادی می تواند ناشی از عفونت های حین حاملگی مثل سرخجه، برخی بیماریهای مادر مثل دیابت یا مصرف دارو در دوران بارداری باشد. علل اکتسابی آب مروارید شامل ضربه به چشم، صدمات چشمی با مواد شیمیائی، قرار گرفتن طولانی مدت با اشعه مادون قرمز و ماوراء بنفش، مصرف دراز مدت برخی از داروها مثل کورتونها، برخی بیماریهای سیستمیک مثل دیابت و برخی از بیماریهای خود چشم مثل آب سیاه یا گلوکوم می باشد. شایعترین علت اکتسابی آب مروارید مربوط به افزایش سن می باشد.
علائم آب مروارید:
شایعترین علامت کاهش بینائی است که بدون درد و التهاب چشم است. از علائم دیگر دیدن هاله های رنگی در اطراف اجسام نورانی است یا ممکن است لبه های صاف اشیاء بصورت مواج یا منحنی دیده شود. دوبینی یک چشمی، تغییر در درک رنگها، دیدن نقاط ثابت تاریک می تواند از علائم این بیماری باشد.
در اطفال ممکن است تغییرات رفتاری، عدم توانایی مشاهده تخته سیاه، ناتوانی در مطالعه دیده شود. در نوزادان ممکن است مردمک چشمشان سفید یا خاکستری شده یا لوچی آشکار داشته باشند.
تشخیص آب مروارید:
توسط چشم پزشک و پس از گرفتن شرح حال دقیق و معاینه ساختمانهای چشم توسط دستگاههای مخصوص معلوم می شود. چون ممکن است بیمار در مراحل اولیه هیچ علامت و شکایتی نداشته باشد.
درمان آب مروارید:
درمان داروئی موثری برای این بیماری وجود ندارد. تنها درمان قطعی جراحی است. البته زمان جراحی مبتنی بر قضاوت چشم پزشک پس از معاینه دقیق می باشد. مثلاً در آب مروارید های مادر زادی در اطفال جراحی فوری برای جلوگیری از تنبلی چشم ضروری است. در آب مروارید که ناشی از افزایش سن می باشد ملاک جراحی میزان دید مورد نیاز فرد است. در واقع زمانی جراحی انجام می شود که کاهش بینائی فرد با زندگی روزمره وی با توجه به شغلش مداخله نماید. در برخی موارد مثلاً در بیماران دیابتی یا بیماران دیگری که مجبور به معاینه مکرر ته چشم هستیم حتی زودتر از معمول مجبور به جراحی هستیم. بندرت عدم جراحی می تواند منجر به تورم عدسی و ایجاد آب سیاه و افزایش فشار داخل چشم گردد که در این موارد باید بصورت اورژانس آب مروارید جراحی شود.
طی جراحی عدسی کدورت یافته خارج می شود و در صورت امکان یک لنز داخل چشمی با قدرت برابر عدسی چشم فرد در همان محل کاشته می شود. یا گاهی بعلت مشکلات چشم بیمار یا طی جراحی عدسی در محل دیگری
جلوی عنبیه جاگذاری می شود.
تکنیکهای خروج عدسی کدورت یافته با دو روش عمده قابل انجام می باشد:
الف) برش بزرگ 12-10 میلیمتر و خارج کردن محتویات عدسی کدورت یافته و جاگذاری لنز داخل چشمی و سرانجام استفاده از بخیه های بسیار ظریف که در طی سه ماه بعد بخیه ها برداشته می شود.
ب) برش کوچک 5/4-3 میلیمتری و خارج کردن محتویات عدسی توسط دستگاه فیکو (فیکوی سرد یا فیکولیزر) که نتایج جراحی تقریباً مشابه می باشد و جاگذاری لنز تا شوند ه از داخل برش کوچک که معمولاً از بخیه استفاده نمی شود.
تفاوت عمده دو روش در بهبود سریع بینائی و آستیگماتیسم بسیار کمتر و امکان جراحی با بیحسی با قطره در روش با برش کوچک است که باصطلاح به آن روش فیکو می گوئیم.
اقدامات قبل از عمل جراحی:
پس از برنامه ریزی اولیه برای عمل جراحی باید قدرت لنز درون چشمی محاسبه شود که این روش سرپائی با رایانه و دستگاه اولنزاسوند انجام شده و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. آزمایشات خون، رادیوگرافی قفسه سینه و نوار قلب باید انجام شود و مشورت با متخصص بیهوشی و قلب و عروق متناسب با سن و سلامت بیمار قبل از عمل انجام شود. همچنین آگاه نمودن پزشک معالج از وجود هر گونه عفونت در بدن بخصوص در سر و صورت و سابقه هر نوع بیماری قلبی، تنفسی، کلیوی و ... لازم است. شب قبل از جراحی بهتر است حمام کنید و خواب و استراحت کافی داشته باشید. اگر جراحی با روش بیهوشی عمومی قرار است انجام شود حداقل 8 -6 ساعت ناشتا باشید اما اگر عمل با بیحسی موضعی قرار است انجام شود نیازی به ناشتا بودن نیست. در صورتی که پزشک برای شما قطره یا دارو تجویز کرده آنها را مرتب مصرف کنید.
اقدامات لازم پس از عمل جراحی:
1. پس از انتقال بیمار به بخش و به هوش آمدن کامل می تواند از مایعات و سپس غذاهای نرم استفاده کند و می تواند راه برود و بنشیند.
2. برخی پزشکان پس از به هوش آمدن کامل بیمار آنها را ترخیص می کنند ولی بیماران باید روز بعد از عمل مراجعه نمایند.
3. صبح روز بعد از عمل باند چشم برداشته می شود و فقط ممکن است با یک محافظ بر روی چشم بیمار به منزل فرستاده شود. محافظ مناسب بر روی چشم تا زمان توصیه پزشک باید بکار رود.
4. در صورتی که بیماری خاصی مانند دیابت ندارید می توانید از رژیم غذائی کامل استفاده کنید.
5. در وقت تعیین شده بعدی به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
6. تا یک ماه پس از عمل از انجام کارهای سخت و بلند کردن اشیای سنگین و زور زدن و رفتن به سجده و رکوع خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان توصیه دیگری به شما کرده باشد.
7. چشم خود را با انگشت یا دستمال و حوله مالش ندهید.
8. استحمام چند روز پس از عمل متناسب با توصیه پزشکتان بلامانع است.
9. داروهای تجویز شده توسط پزشکتان را به طور مرتب و تا تاریخ تعیین شده مصرف کنید.
10. معمولاً خواندن و نوشتن و سایر کارهایی که نیاز به نشستن در پشت میز دارند پس از چند روز بلامانع است.
11. فعالیتهای بیرون از منزل را می توانید چند روز پس از عمل ازسر بگیرید.
12. در صورت درد شدید، کاهش دید، قرمز شدن چشم، یا تورم پلکها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
13. اگر لنز داخل چشمی برای بیمار گذاشته شود پس از یک ماه می توان عینک ظریفی به جای عینکهای سنگین و تیره برای انجام کارهای نزدیک و دور به بیمار تجویز کرد.
14. در بیماران دیابتی معاینات مکرر ته چشم بعد از عمل لازم است تا در صورت نیاز لیرز درمانی شود.
عوارض پس از عمل:
عمل آب مروارید عمدتاً موفقیت آمیز است و مشکل خاصی برای بیماران ایجاد نمی کند.
درد خفیف و احساس تحریک و حساسیت به نور و تاری دید از عوارض معمول پس از عمل هستند. از عوارض احتمالی دیگر میتوان به عفونت داخل چشم، اِدم قرنیه، خونریزی، افزایش فشار داخل چشم، جابجایی لنز کاشته شده و اِدم ته چشم اشاره کرد.
ممکن است برای داشتن دید کامل پس از عمل استفاده از عینک سبک لازم باشد. معمولترین مشکل پس از عمل کدورت بر روی کپسول باقیمانده است که با استفاده از لیزر این کدورت برداشته می شود. این عمل سرپایی است و نیاز به بستری ندارد.
نکات ضروری درمصرف قطره ها و پماد های چشمی:
- قبل از استفاده حتماً دستهایتان را بشویید.
- به تاریخ انقضاء قطره ها حتماً دقت داشته باشید. در صورتیکه قطره مستعملی از قبل عمل دارید، پس از عمل از آن استفاده نکنید. ازتماس نوک قطره چکان یا پماد با چشم، انگشتان، و هر سطح دیگری جلوگیری کنید.
- اگر رنگ قطره تغییر کرده یا رسوب کرده است از آن استفاده نکنید. از زمان باز شدن درب یک قطره استریل حداکثر تا یک ماه می توانید از آن استفاده کنید.
- اگر بیش از یک نوع قطره یا چند قطره از یک قطره معین استفاده می کنید، فاصله بین چکاندن دو قطره حداقل پنج دقیقه باشد و فاصله مصرف داروی چشمی بعدی با پماد حداقل ده دقیقه باشد.
روش مصرف :
از بیمار بخواهید سرش را به طرف عقب خم کند و به بالا نگاه کند تا ملتحمه پلک تحتانی آشکار شود . قطره چکان را مستقیماً بالای چشم بیمار قرار دهید و درحالیکه بیمار به بالا نگاه می کند قطره را داخل چشمش بریزید یا 5/0 تا 1 سانتیمتر از پماد را داخل ملتحمه پلک تحتانی قرار دهید.سپس از بیمار بخواهید 1 تا 2 دقیقه چشمهایش را ببندد و با انگشتانش گوشه داخلی چشمها را کمی فشار دهد . پمادهای چشمی را بهتر است قبل از خواب مصرف کنید چون در ساعت بیداری باعث تاری دید می شود